آموزش تکثیر کرم زباله خوار و تولید کود ورمی کمپوست
مرجع کامل فارسی تکثیر کرم آیزینیا فوتیدا و تولید کود ارگانیک ورمی کمپوستآموزش تکثیر کرم زباله خوار و تولید کود ورمی کمپوست
مرجع کامل فارسی تکثیر کرم آیزینیا فوتیدا و تولید کود ارگانیک ورمی کمپوستمواد مناسب برای تولید کود ورمی کمپوست
مواد مناسب برای تولید کود ورمی کمپوست
کرمهای خاکی می توانند از تمام انواع زباله های غذایی، زباله های حیاط و باغچه و کاغذ و مقوا تغذیه نماید . زباله های باغچه ای مانند برگه، علفهای کوتاه شده،شاخ و برگهای کوچک و زاده های گیاهی غیر چوبی می باشند که همه قابل تبدیل به ورمی کمپوست هستند .
برگها عمده ترین زباله آلی موجود در اغلب مخازن کمپوست هستند . اگر از علفهای کوتاه شده استفاده می شود بهتر است که آنها را با دیگر زباله های منزل مخلوط نمود، زیرا در غیر اینصورت، این علفها باعث فشردگی و محدود شده جریان هوا می شوند . همچنین بهتر است شاخه هایی با ضخامت بیش از 6 میلی متر را با یک رنده به قطعات کوچکتر تبدیل نمود. از زباله های آشپزخانه ای مانند باقیمانده سبزیجات، ته مانده قهوه و پوست تخم مرغ نیز می توان استفاده کرد . در صورت بکار بردن نیتروژن اضافی، می توان مقدار کمی خاک اره به آن افزود . برای هر صد کیلوگرم خاک اره حدوداً به یک کیلو نیتروژن خالص نیاز است که معادل 2/2 کیلوگرم اوره می باشد .خاکستر چوب نیز بعنوان منبع آهک محسوب می شود که باید به میزان کمی مورد استفاده قرار گیرد . روزنامه ها و کاغذهای باطله معمولی نیز قابل تیدبل به کمپوست می باشند اما به دلیل اینکه میزان نیتروژن در آنها کم است، سرعت تجزیه پائین می آید و در صورت استفاده، از کاغذ نباید وزن آنها بیش از ده درصد کل وزن مواد موجود در مخزن ورمی کمپوست باشد . زباله های آلی که از نظر بیولوژیکی تجزیه پذیر بوده و معمولاً بعنوان مواد کمپوست شوند، در پرورش کرم و تولید ورمی کمپوست مورد استفاده قرار می گیرند بشرح زیر می باشند :
فضولات حیوانی
می توان از مدفوع حیوانی مانند،گوسفند،اسب،بز،گاو و طیور برای این منظور استفاده نمود . لازم بذکر است پیش از استفاده مدفوع حیوانی بجز احشام آزمایشات و پیش بینی های اولیه مختلفی در مورد عوامل بیماریزا و واکنش در مقابل کرمهای خاکی انجام داد . باید برای استفاده از مدفوع اسب بسیار دقت شود زیرا مدفوع این حیوان حاوی ویروس تتانوس است که برای انسان مهلک و کشنده می باشد .
زباله های کشاورزی
همچنین می توان از زباله های کشاورزی که پس از برداشت محصول و خرمن کوبی به دست می آید نیز استفاده کرد . این زباله ها شامل موارد زیر می باشند : شاخه ها،برگها،سبوس(بجز شلتوک)،پوست ، زباله سبزیجات،خرده برگها، زباله های فرآوری صنایع غذایی، تفاله نیشکر و زباله های فرآوری می باشد .
زباله های جنگلی
این زباله ها تولیدات گیاهی از قبیل تراشه های چوب، پوست ،خاک اره و خمیر کاغذ را شامل می شود که همه این موارد در کنار انواع گوناگون خرده برگهای جنگلی قابل استفاده می باشند . می توان از زباله جنگلی استفاده نشده مانند خرده برگها در فرآیند تولید ورمی کمپوست نیز استفاده کرد .
خرده برگهای ریخته شده در سطح شهرها
برگهای ریخته شده و خرده برگهای سوزانده شده خیابان ها و مناطق مسکونی نیز قابل مصرف می باشند اما گزارشی مبنی بر استفاده از این موارد در دسترس نمی باشد . اگر بتوان از این خرده برگها استفاده نمود، این کار باعث پاکیزگی شهرها و در ضمن ایجاد محصول ورمی کمپوست مفید می گردد و ممکن است بتوان از خرده برگهای انبه، گواوا و علفهای هرز(که بدون بذر می باشند) نیز استفاده کرد اما در این مورد به اطلاعات بیشتری نیاز است .
کاغذ باطله و پارچه های کتانی و ...
این مواد همه زباله های آلی تجزیه پذیر می باشند و اگر برای دستیابی به دیگر محصولات مفید مورد بازیافت قرار نگیرند می توان آنها را به منظور تولید ورمی کمپوست بازیافت نمود .
زباله های شهری
زباله های شهری یا همان زباله هایی که هر روز تولید می شوند، در بردارنده موارد مهمی از بقایای آلی شهری می باشند . بخش قابل توجهی از زباله های شهری می توانند دسته بندی شده و سپس بازیافت یا تجزیه گردند . اغلب زباله های خانگی مانند زباله آشپزخانه نیز می توانند با کمی دست کاری و تغییر در تولید ورمی کمپوست استفاده شوند .
محلول آبکی بیوگاز
تجزیه و تبدیل فضولات و مواد گندیده آلی که می تواند محصول حیوانات اهلی و یا گیاهان باشد، به وسیله باکتری ها در دو مرحله به بیوگاز و بیوماس تبدیل می شود . از بیوگاز استفاده های فراوانی می توان کرد و از بیوماس هم بعنوان کود آلی می توان بهره برد . در مرحله نخست این واکنش بیولوژیک ، باکتری های بی هوازی مواد آلی گندیده را به اسیدهای آلی تبدیل می کنند . در مرحله دوم، گروه دیگری از باکتری ها اسیدهای آلی به وجود آمده را تجزیه می کنند که در نتیجه آن بیوگاز که بخش عمده آن متان است، تولید می شود .
پس از بازیافت بیوگاز اگر لازم نبود که از آن در کشاورزی استفاده شود می توان بجای کمپوست سازی به روش مرسوم از آن،در تولید کمپوست استفاده نمود .
زباله های صنعتی
زباله های صنعتی مانند زباله حاصل ار فرآوری مواد غذایی و زباله های کارخانه ای می توانند با کمی تغییر در پرورش کرم مورد استفاده قرار گیرد
اما شایان ذکر است به علت اینکه زباله های کارخانه های صنعتی،شیمیایی،پتروشیمی،نساجی و معادن دارای فلزات سنگین از جمله سرب،جیوه،نیکل و کبالت می باشند و این عناصر برای انسان و محیط زیست بسیار خطرناک است،باید در استفاده برای تولید ورمی کمپوست چاره اندیشی خاص خود را انجام داد .
مقایسه خصوصیات شیمیایی کمپوست باغی و کمپوست کرمی
مقایسه خصوصیات شیمیایی کمپوست باغی و کمپوست کرمی
|
ردیف |
خصوصیات |
کمپوست کرمی |
کمپوست باغی |
|
1 |
PH |
8/6 |
8/7 |
|
2 |
EC (میلی موس بر سانتی متر) (ds/m) |
7/11 |
60/3 |
|
3 |
ازت یا نیتروژن کل (درصد) |
94/1 |
80/0 |
|
4 |
نیتروژن نیتراتی (قسمت در میلیون) (mg/kg) |
20/902 |
50/156 |
|
5 |
فسفر کل (درصد) |
47/0 |
35/0 |
|
6 |
پتاسیم کل (درصد) |
70/0 |
48/0 |
|
7 |
کلسیم کل (درصد) |
40/4 |
27/2 |
|
8 |
سدیم کل (درصد) |
02/0 |
01/0≥ |
|
9 |
منیزیم کل(درصد) |
46/0 |
57/0 |
|
10 |
آهن کل (قسمت در میلیون ) (mg/kg) |
00/7563 |
00/11690 |
|
11 |
روی کل (قسمت در میلیون ) (mg/kg) |
00/278 |
00/128 |
|
12 |
منگنز کل (قسمت در میلیون ) (mg/kg) |
00/475 |
00/414 |
|
13 |
مس کل (قسمت در میلیون) (mg/kg) |
00/27 |
00/17 |
|
14 |
بر کل (قسمت در میلیون) (mg/kg) |
00/34 |
00/25 |
|
15 |
آلومینیوم کل(قسمت در میلیون) (mg/kg) |
00/7012 |
00/7380 |
*توضیح:نیتروژن نیتراتی شکلی از نیتروژن که بلافاصله توسط گیاه قابل جذب است.
مقایسه خصوصیات شیمیایی مود دامی پوسیده و کمپوست دامی
|
ردیف |
خصوصیات |
کمپوست کرمی |
کمپوست دامی پوسیده |
|
1 |
PH |
5/7 |
5/7 |
|
2 |
EC (میلی موس بر سانتی متر) (ds/m) |
10 |
5/12 |
|
3 |
ازت یا نیتروژن کل (درصد) |
66/1 |
53/0 |
|
4 |
O.C (درصد) |
21 |
9/15 |
|
5 |
فسفر( قسمت در میلیون) (mg/kg) |
5600 |
4100 |
|
6 |
پتاسیم( قسمت در میلیون) (mg/kg) |
1700 |
9200 |
|
7 |
کلسیم (قسمت در میلیون) (mg/kg) |
4600 |
3400 |
|
8 |
آهن (قسمت در میلیون) (mg/kg) |
9740 |
7470 |
|
9 |
روی (قسمت در میلیون) (mg/kg ) |
126 |
95 |
|
10 |
منگنز( قسمت در میلیون) (mg/kg) |
450 |
420 |
|
11 |
مس (قسمت در میلیون) (mg/kg) |
35 |
31 |
نکاتی در مورد پرورش کرم
فن کمپوست سازی از زمانهای بسیار دور بخشی از کشاورزی بوده است . کرمها دارای دست،پا و چشم نمی باشند . در حدود 2700 نوع مختلف از کرمهای خاکی وجود دارند . کرمها در جایی زندگی می کنند که از غذا،رطوبت،اکسیژن و دمای هوای مطلوب برخوردار باشند . در هر ایکر از زمین ممکن است بیش از یک میلیون کرم خاکی وجود داشته باشد . کرمها با ایجاد تونلهای عمیق در خاک،باعث نزدیک شدن خاکهای زیرین به خاکهای سطحی و ترکیب آنها با یکدیگر می شوند . مواد لهابی که از کرمها دفع می شود حاوی نیتروژن است که یک عنصر غذایی مهم برای گیاهان محسوب می شود . این لعاب چسبناک باعث پیوند ذرات خاک و تشکیل خاکدانه می گردد . کرمها جانورانی خونسرد می باشند . نوزادان کرم از کوکونهایی که کوچکتر از یک دانه برنج است متولد می شوند . اگرچه کرمها چشم ندارند اما می توانند روشنایی را به ویژه در قسمت قدامی خود حس کنند . آنها خود را از معرض نور کنار کشیده و در صورت مواجه شدن با نور برای مدتی زیاد (حدود یک ساعت)دچار فلج و بی حسی می شوند . اگر پوست کرم خشک شود کرمها خواهند مرد . کرمها جزء جانوران هر مافرودیت می باشند یعنی هر کرم اندامهای نر و مادگی را توامان دارند ،ولی نهایتاً کرم با اتصال به جفت دیگر از طریق دو کلیتلوم و تبادل اسپرم عمل جفتگیری را انجام می دهد . سپس هر کرم یک کیسه تخم ریزی در کلیتلوم خود تشکیل می دهد (کلیتلوم قسمتی برجسته در تنه کرم است و در بندهای نزدیک سر یک کرم بالغ قرار دارد ) کرمها می توانند در هر روز معادل نیمی از وزن خود تغذیه نمایند . تولید ورمی کمپوست ،ساده ترین روش در بازیافته زباله های مواد غذایی است و روش عالی برای کسانی است که یک تل کمپوست در فضای خارجی برخوردار نمی باشند . تهیه کمپوست توسط کرمها از معدوم کردن زباله های غذاهای گیاهی جلوگیری کرده و باعث ایجاد کمپوستی با کیفیت بالا می شود . این کار توسط کرمهای قرمز(ایزینیا فوتیدا) انجام می گیرد که دمای بین 18 تا 25 درجه سیلسیوس برای آنها بسیار مطلوب بوده و می توان از آنها در فضاهای داخلی مدرسه و اداره استفاده نمود . کرمها به سرعت مواد غذایی اثر کرده و زباله های مواد غذایی را به مدفوع کرمی که سرشار از مواد مغذی است تبدیل می نماید .
