آموزش تکثیر کرم زباله خوار و تولید کود ورمی کمپوست

مرجع کامل فارسی تکثیر کرم آیزینیا فوتیدا و تولید کود ارگانیک ورمی کمپوست

آموزش تکثیر کرم زباله خوار و تولید کود ورمی کمپوست

مرجع کامل فارسی تکثیر کرم آیزینیا فوتیدا و تولید کود ارگانیک ورمی کمپوست

آشنایی با کرم Eisenia Foetida

آشنایی با ایزنیا فتیدا

خداوند بیش از ۳۲۰۰ نوع کرم خاکی آفریده است که دو نوع آن با مابقی تفاوت دارد، مابقی با تولید مثل سالی یک بار، مبادرت به شخم زدن و جابجایی خاک می‏کنند و لیکن دو نوع دیگر با ویژگی خاصی نجات دهنده محیط زیست انسان‏ها و تامین کننده غذای سالم آنها هستند، یکی از این دو نوع کرم، کرم خاکی آیزینیا فوتیدا Eisenia Foetida است که در زبان فارسی به کرم قرمز خاکی حلقوی بارانی و در سطح بین‏المللی به کرم قرمز کالیفرنیاییRed Worm California معروف است.

این کرم با تولید مثل هر هفته، با ویژگی داشتن ۷۰ درصد پروتئین در مقایسه با ۲۲ درصد پروتئین گوشت قرمز یعنی بیش از سه برابر و همچنین دارای امگا ۳ یکی از مخلوقات نادر خداوند از لحاظ مواد غذایی می‌باشد.

علاوه بر این فضولات این کرم کودی بنام کرمی کمپوست با خواص منحصر بفردی است که در ادامه خواص آن ارائه خواهد شد. این کرم در سال ۱۹۴۲ میلادی شناسایی شده است و از سال ۱۹۷۹ میلادی با آن کسب و کار می‏شود.

مشخصات فیزیکی:

قرمز مایل به قهوه ای	رنگ
۱٫۵cm – 4.5 cm	طول
۰٫۵gr – 2.1gr	وزن
۳ تا ۶ سال	دوره زندگی

انواع محیط‌های پرورش عبارتند از:

    پرورش با استفاده از فاضلاب شهری
    پرورش با مواد آلی گیاهی
    پرورش به وسیله زباله
    پرورش به وسیله فضولات حیوانی
    سایر محیط‌های کشت

تغذیه خوراک کرم:

همه نوع زباله‌تر شهری و فضولات حیوانی بجز مواد سنگی،‌ شیشه‏ای،‌ پلاستیکی، فلزی و گوشتی، غذای این کرم می‏باشد. به همین دلیل اسم دیگر این کرم، کرم آشغال‏خوار است. در ایران هر شهروند ایرانی روزی ۸۵۰ گرم و هر روستایی روزی ۳۵۰ گرم زباله تولید می‏کند که ۷۰ درصد آن خوراک این کرم می‏باشد. این کرم حداقل معادل وزن خود در روز غذا می‏خورد و ۶۰ درصد آن به کود تبدیل می‏شود و مابقی غذای خورده شده برای تکثیر و افزایش وزن و تعداد کرم مصرف می‏شود.

قابل ذکر است، در عالم طبیعت برای تولید ۵/۲ سانتیمتر کود کرمی کمپوست از زباله بشر به ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ سال زمان نیاز است و از طریق این کرم این مدت به ۵ سال کاهش پیدا می‏کند.

در ایران تبدیل زباله به کود کرمی‌کمپوست توسط چند شهرداری از جمله شهرداری‏های شیراز، رشت، مشهد، تبریز و … به صورت متمرکز در حال انجام است.
مصارف کرم:

در سطح کشورهای توسعه یافته از این کرم بدلیل داشتن پروتئین ۷۰ درصدی در موارد زیر استفاده می‏شود:
مصرف پروتئینی انسانی:

در سایر کشورها از جمله در کشور آمریکا غذای مصرفی مردم است همانند انواع کنسرو جهت سالاد، غذاهای پختنی، انواع نوشیدنی و … به عنوان مثال از گرانترین غذاهای فروشگاه‌های زنجیره‏ای مک دونالد می‌باشد[۱]، با توجه به فرهنگ ما استفاده از آن فعلا امکان‏پذیر نمی‏باشد. (خود کرم به عنوان پروتئین)
مصرف پروتئینی حیوانی:

با توجه به ازدیاد جمعیت و نیاز مردم به مواد پروتئینی سالم، تولید و پرورش دام، طیور و آبزیان، نقش اساسی در تامین نیازهای مردم و تقویت بنیه اقتصادی روستاییان و کشاورزان را دارد.

در این میان تغذیه دام، طیور و آبزیان با کرم خاکی به عنوان ماده غذایی دارای پروتئین زیاد باعث افزایش کیفیت محصولات شده و نیاز کشور به واردات محصولاتی چون دان مرغ، انواع مکمل‌های غذایی دام و آردماهی را کاهش می‌دهد. از این گونه برای اولین بار در قرن ۱۸میلادی برای تغذیه دام و طیور استفاده شد.

امروزه در تغذیه مرحله لاروی آبزیان، تمایل به استفاده از غذای زنده وجود دارد، زیرا در بسیاری از موارد، دانش بشری هنوز قادر به تامین مصنوعی کلیه نیازهای غذایی لارو نبوده و پوشش این نیاز با غذای زنده راه حل مطلوب و مطمئنی است.

مهمترین غذای زنده مصرفی کرم‌خاکی است که درصد پروتئین آن بیش از سایر گونه هاست و علاوه بر آن دارای امگا۳ نیز می‌باشد.

استفاده از این گونه به جای محصولات جانبی علاوه بر افزایش درصد رشد و کیفیت گوشت، از نظر اقتصادی نیز به‌صرفه‌تر است و تولید آن نیاز کشور به واردات محصولات فوق را که از زمان هجوم شانه دار ژله‌ای به دریای خزر و کاهش کیلکا به عنوان ماده اصلی آرد ماهی و افزایش قیمت آرد ماهی و واردات آن را به همراه داشته است، کاهش می دهد[۲].
به عنوان مواد اولیه در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی:

همانطور که قبلا هم گفته شد این کرم به دلیل داشتن پروتئین و امگا۳ فراوان به عنوان یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده محصولات آرایشی و بهداشتی می باشد.

در سال ۱۹۸۵ شرکت DOVE برای اولین بار استفاده از این کرم را در محصولات خود آغاز نمود و اولین سری محصولات خود با عنوان جوان کننده‌گان پوست در سال ۱۹۸۷ به بازار عرضه نمود، اما هم اکنون بیشتر شرکتهای پیشتاز در این صنعت با تولید انواع شامپو، صابون، کرم، انواع پودرهای روشن کننده و تقویتی و … استمرار به تولید با این کرم را در دستور کار خود قرار داده اند. در این بین می توان به محصول شرکتFace-Lift با نام تجاری G2G اشاره نمود که یکی از گران قیمت‌ترین محصولات آرایشی جهان می‌باشد.
به عنوان مواد اولیه در تولید دارو:

از جمله یکی از مهمترین مصارف جدید این کرم که به کمک صنعت داروسازی و پزشکی آمده تولید محصولات دارویی و پزشکی می باشد، که داروهای مکمل غذایی، انواع آرامش بخش‌ها، داروهای ضد سرطان را شامل می باشد.

جدول شماره ۱ – تجزیه هموژن بدست آمده از کرم‌های خاکی

ردیف	نوع ساده	وزن
۱	رطوبت (گرم در کیلوگرم)	۸۵۰ – 800
2	پروئین (گرم در کیلوگرم وزن خشک)	۷۱۰ – 620
3	چربی استراج با اتر (گرم در کیلوگرم وزن خشک)	۴۵ – 23
4	هیدروکربن (گرم در کیلوگرم در وزن خشک)	۱۵ – 110
5	خاکستر (گرم در کیلوگرم وزن خشک)	۲۵۰ – 150
6	ویتامین B12 (میلی گرم در کیلوگرم)	۱۴
۷	ریبوفلاوین (میلی گرم در کیلوگرم)	۰۰۴/۰
۸	بیوتئین (میلی گرم در کیلوگرم)	۱

   اطلاعات تکمیلی:

قیمت جهانی کرم هر کیلوگرم ۳۳ دلار و قیمت جهانی کود کرمی کمپوست هر کیلوگرم۳۰۰۰۰ ریال می‏باشد.

فضولات کرم:

این کرم، در روز بیش از وزن خود غذا می‏خورد و ۶۰ درصد آن را به فضولاتی به نام کود کرمی‌کمپوست تبدیل می‏کند و این کود دارای حداقل ۵ خاصیت زیر است:

    بی بو است
    مانع از ایجاد علف هرز می‏شود
    استفاده از این نوع کود، کیفیت محصولات کشاورزی را نسبت به کود شیمیایی عملاً‌ حدود ۵۰ درصد و کمیت (تعداد در واحد سطح) آنها را نیز چیزی در حدود ۲۰ تا ۷۰ درصد افزایش می‏دهد، و به علاوه مشکلات مربوط به باقی ماندن کود شیمیایی در مواد غذایی را ندارد. با توجه به تولید حدود ۱۰۰ میلیون تن تولیدات کشاورزی در سال ۱۳۸۶، معادل ۲۰ میلیون تن افزایش محصول بدون هزینه در پی خواهد داشت.
    بدلیل خاصیت اسفنجی کود تولید شده در نگهداشت آب و آزاد سازی تدریجی آب موجود، از این کود به همراه فنّاوری خاص، اقدام به بارور نمودن و حاصلخیزی زمین‏های شوره‏زار، شیمیایی شده،‌ کوهپایه و غیرقابل کشت می‏شود
    از همه مهمتر، بدلیل فقدان هر نوع مواد شیمیایی، محصول کشاورزی تولیدی با استفاده از این کود، ارگانیک است و قیمت محصول کشاورزی ارگانیک در سطح جهانی، بین ۲ تا ۵ برابر قیمت محصول کشاورزی عادی است

جدول شماره ۱- مقایسه ویژگی انواع کودها (دکتر علی رضا ۱۳۷۵)

نوع کود	محاسن	معایب
کود شیمیایی	قابلیت دسترسی برای تهیه مناسب سبب افزایش میزان تولید در زمان بسیار کوتاه می‌شود. انبارداری ساده	باعث سفت شدن خاک می‌شود. باعث تغییر کیفیت بافت خاک می‌شود (شور شدن و آلودگی خاک) باعث افت کیفیت محصولات می‌شود (جذب عناصر غیر ضروری در گیاه) باعث آلودگی آبهای سطحی و کشاورزی می‌شود. ایجاد بیماریهای حاد و مزمن را به همراه دارد.
کودهای دامی	قابلیت دسترسی ساده دارد. موثر در بهبود کیفیت خاک است. سبب افزایش تولید محصول می‌شود.	- وجود انواع ویروسها و میکروارگانیسم‌های عنصر (عوامل بیماریها) - افزایش هزینه تولید با گرفتن کارگر جهت وجین مزارع - نیاز به استفاده از سموم آفتکش جهت کنترل میکروارگانیسم‌های مضر موجود کود دامی - انبار داری سخت - ایجاد بوهای مشمئز کننده - انتقال بیماری‌های مشترک با دام
کود سبز (بیولوژیک و آلی)	سبب بهبود کیفیت خاک می‌شود. فاقد هرگونه آلودگی است. باقی مانده مواد مغذی در محصولات ندارد. سبب افزایش تولید می‌شود. انبارداری آن ساده است. قابلیت بسته‌بندی آسان و فاقد آلودگی	بالا بودن قیمت به ازای هر کیلو در مقایسه با سایر کودها امکان دسترسی محدودتر نسبت به سایر کودها