اهمیت کفسازی در مکانهای سرپوشیده
یکی از مهمترین بخشهای پرورش تولیدات کشاورزی، که در مکانهای سرپوشیده و حتی روباز حائز اهمیت است، بستر و محل استقرار موضوع مورد پرورش است. از این رو به دلیل سطح بالاتر راندمان در مکانهای سرپوشیده، نسبت به محیطهای روباز، مبحث کفسازی از اهمیت بیشتری برخوردار است. اولین نکتهای که باید در این ارتباط بدانیم درک صحیح از هدف و اهمیت این موضوع است و اینکه دلایل ما از کف سازی در پرورش ورمی کمپوست چیست؟
در این ارتباط، میتوان به موارد ذیل اشاره نمود؛
1)ایجاد مکانی با شیب ملایم و زهکشی مناسب جهت استقرار تلهای پرورش
2)ایجاد تهویه مناسب در کف بستر کشت و بالا بردن راندمان کاری
3)ایجاد نوعی عایق حرارتی و برودتی بین زمین و بستر کشت
4)جلوگیری از فرار کرمها
اهمیت شیب و زهکشی در بسترسازی
حال به طور اختصار و اجمالی به بررسی این عوامل می پردازیم،یکی از مهمترین نکاتی که در بسترسازی حائز اهمیت است شیب و زهکشی مناسب کف میباشد. بهترین شیب برای کار مورد نظر ما 10درجه است و زهکشی کف باید طوری طراحی و اجرا شود که رطوبت اضافی به راحتی از کف خارج و تهویه مناسب از زیر بستر صورت گیرد. در ضمن، جنس آن شبیه به خاک باشد و طوری نباشد که کرمها بتوانند از آن فرار کنند. جنسی شبیه به خاک این امکان را بوجود میآورد که کرمها بتوانند به راحتی به آن نزدیک و در محدوده آن ازدیاد یابند.
بهترین گزینه، استفاده از سفال است. اما سفال با تمام محاسن و دارا بودن تمام شاخصههای مناسب، دارای دو ایراد نیز هست:
الف ـ گران است و برای تولیدکنندگان مقرون به صرفه نیست
ب ـ شکننده و ظریف است.
از این رو، پیشنهاد ما به جای سفال استفاده از آجر با بندکشی یک سانتی متری سیمانی است که استفاده از آن مقرون به صرفهتر است، اما باید توجه داشت که بندکشی به درستی انجام گیرد تا راه فرار کرمها به خوبی بسته شود. آجر دارای خاصیت جذب آب اضافی و جنس آن، نزدیک به جنس خاک است که کرمها به راحتی به آن نزدیک و در حوالی آن ازدیاد مییابند.
در مواقعی شرایط به گونهای رقم می خورد که از حالت ایدهآل و مطلوب فاصله میگیریم از جمله این موارد، ناآگاهی از اهمیت کفسازی در مقوله تولید است. نکته بعدی، مواقعی است که به جای اتخاذ تصمیمات درست، به بهانه صرفهجویی اقتصادی، از روشهای منسوخ شده و نادرست استفاده میشود که اغلب در مواقعی این مشکل بوجود میآید که مکان تولید استیجاری بوده و تولید کننده یا نمیخواهد هزینه کند یا مالک، مخالف تغییر حالت ملک است. در این شرایط میتوان از روشهای کم هزینه و علمی استفاده کرد که علاوه بر کاهش هزینهها منجر به بالابردن راندمان کاری نیز میشود.
استفاده از مش در کفسازی
استفاده از توریهایی که اصطلاحا" مش نام دارد. مش علاوه بر اقتصادی بودن، تهویه مناسب، جلوگیری از فرار کرمها، گزینه مناسبی به نظر میرسد و به هنگام تولید در فضای باز، بهترین نوع کف سازی محسوب میشود.
سیمان
سیمان هم از جمله مواردیست که در کفسازی استفاده میشود، اما دارای دو عیب است؛ یکی عدم جذب آب است این امر در مواردی که شیاربندی دچار مشکل میشود باعث غرق آبی و تلفات کرمها میشود و باید بسیار مواظب این قضیه بود و دیگری، رسانا بودن بیشتر سیمان نسبت به آجر است چرا که در تابستان باعث انتقال گرمای زمین به تلهای تولید میشود که تبخیر آب را تشدید میکند و باعث بالا بردن هزینههای تولید از حیث مصرف بیشتر آب میشود و در زمستان سرمای زمین را به تل ها منتقل میکند که باز هم با افزایش هزینههای گرمایشی هزینههای تولید را تا حدودی بالا میبرد.
آسفالت
اما استفاده از آسفالت مناسب نیست چرا که از مواد نفتی بوده باعث فرار کرمها و ضمن ایجاد استرس در آنها، باعث کاهش شدید راندمان میشود. همچنین زدن غلتک و کوبیدن زمین هم از موارد منسوخ شده و نادرست است که بیشتر در تولید فضای باز به چشم می خورد این روش در موارد نامساعد باعث فرار کرمها میشود.